Eğitim ve öğretimde yüksek oranda sözel bilişsel süreçlere ağırlık verilmesi maalesef sözel olmayan bilişsel süreçlerin göz ardı edilmesine neden olmaktadır. Fiziksel sınıflarda -yüz yüze eğitimde- pek çok nedenle (bahaneyle) sözel bilişsel süreçler ön planda tutulsa da bilgisayarların hayatımıza girdiği dönemde bu böyle olmamalıydı.
Ses, video, grafik, görsel, artırılmış ve sanal gerçeklikler, animasyon ve simülasyon vb. ögelerle -etkileşimli- çok ortamlı öğrenme mümkün iken sözel öğrenme konusunda ısrar etmek maalesef öğretimin ya eksik gerçekleşmesine ya da kalıcı olmamasına neden olabilmektedir. Çünkü burada bilgilerin farklı kanallar yoluyla kodlanması söz konusu değildir ve sadece sözsel sistem çalışmaktadır. Pek çok araştırma göstermiştir ki sözlü bilgi görsel ile birlikte sunulduğunda daha etkili öğrenmeler oluşabilmektedir. Yani öğrenme sözel içeriğin görsellerle birlikte desteklendiği noktada daha kolay, etkili ve kalıcı olmaktadır. Peki neye dayanarak bunları yazabiliyorum: “İkili Kodlama Kuramı”.
Bu noktada Paivio’nun 1971’de oluşturduğu “İkili Kodlama Kuramı“nı ele almak istiyorum.
İkili Kodlama Kuramı, sözel ve imgesel kodlamalar sistemine dayanarak bilginin nasıl işlendiğini, kodlandığını ve hatırlandığını tanımlamaktadır. Kurama göre algı ve bellek ile davranışsal beceriler ve bilişsel beceriler arasında bir paralellik veya süreklilik vardır. Duyusal algılara paralel olarak gelişen sembolik sistem, kodlama sırasında duyular aracılığıyla gelen uyarıcıların biçimsel özelliklerini koruyacak şekilde, sözel ve sözel olmayan iki alt sisteme ayrılmıştır.
“Etkileşimin Önemi”
Özetleyecek olursam sözlü içerik, görsel içerik ile birlikte sunulduğunda öğrenme daha etkili olmaktadır. Öğretim sürecinde bilgiyi sadece sunmak elbette ki -z kuşağı nesli için özellikle- yeterli olmayacaktır. Burada asıl konu etkileşimin de birlikte kullanılmasıdır. Etkileşim bireylerin öğrenmesini kolaylaştıran önemli bir unsurdur. Öğrenen animasyon, simülasyon, grafik, video vb. ile sunulan içeriğe etkileşimli olarak da ulaşabilmelidir ve karşısına gelen görüntü ve sesleri hiçbir şey yapmadan izlemek yerine, bu bilgilere kendi kararları doğrultusunda istediği anda ve istediği sırada etkin bir şekilde katılabilmelidir. İşte bu zaman kalıcı ve etkili öğrenmeden söz edebiliriz. Ki bunu elimizin altındaki – artık sınıfımız hatta okulumuz olmuş- bilgisayarlarımızla rahatlıkla yapabiliriz.
Peki böyle bir imkan varken neden daha etkili ve kalıcı öğrenme ortamları için çabalamıyoruz?
Kolaylıklar dilerim 😉
KAYNAKLAR:
https://app.trdizin.gov.tr/dokuman-goruntule?ext=pdf&path=CrnWZGRsXTjRjLjWxD978OSUAL2jXitizhVYmCxNvH6CGLRkfUejYNtk3Kuv9aORlZ5ZIZ_-7d0JxaEDUYezsBbIz4KtgUJSX085DQ3Z5V2jBY-7eiV7Z3W1xMZcv5G8GD7-EFMhIrfuGbn-bjmnbwfocWbFVNfsmuNMcaR3FJKZ6IVaf2_OGk-vlyGwNTxUkiSwrmfDnMoB3zXogFHu-7QRNu3cBDHLoTvYhByEpPk=&contentType=application/pdf
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2132
https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=makale-goruntule&id=AWWPDyMMHDbCZb_mQs97
Esma Ç. Çalışır 
“ETKİLİ VE KALICI ÖĞRENME İÇİN -1” için bir yorum